Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 86/2014/NĐ-CP về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô. Trong đó, điểm đáng chú ý là tại Điều 12 về quy định thiết bị giám sát hành trình của xe đã bổ sung quy định và lộ trình lắp camera.
Cụ thể, Khoản 2, điều 12 quy định: “Thiết bị giám sát hành trình gắn trên xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách, xe ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa bằng công-ten-nơ, xe đầu kéo kéo rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc hoạt động kinh doanh vận tải, xe ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa có trọng tải thiết kế từ 20 tấn trở lên phải cung cấp dữ liệu bằng hình ảnh ghi nhận hoạt động của lái xe và đảm bảo theo lộ trình”.
Bộ GTVT: Hơn 340.000 xe ô tô bắt buộc lắp camera.
Cụ thể: Với xe khách theo hợp đồng, xe du lịch từ 9 chỗ trở lên phải thực hiện trước ngày 1/7/2022; Với xe khách tuyến cố định, xe buýt, container, xe đầu kéo rơ moóc thực hiện trước 1/7/2023; Với xe tải hàng hóa từ 20 tấn trở lên thực hiện trước ngày 1/7/2024; Với xe khách dưới 9 chỗ phải thực hiện từ 1/7/2025.
Theo Bộ GTVT, quy định này tiếp thu ý kiến của Bộ Tư pháp và thực hiện theo kết luận Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình, tại Hội nghị sơ kết công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông 6 tháng đầu năm; nhiệm vụ trọng tâm quý III và 6 tháng cuối năm 2018.
Bộ GTVT cho biết, quy định này sẽ có tác động trên 340.000 phương tiện kinh doanh vận tải. Theo đó các đơn vị này phải thực hiện thay thế, bổ sung thiết bị giám sát hành trình có thêm chức năng cung cấp dữ liệu bằng hình ảnh ghi nhận hoạt động của lái xe.
Hiện nay, trên thị trường giá thiết bị hộp đen từ 4,5 - 5,5 triệu đồng/chiếc, chi phí duy trì máy chủ và đường truyền dữ liệu khoảng 120.000 đồng/xe/tháng. Như vậy tổng chi phí lắp đặt thiết bị mới khoảng 1.500 - 1.900 tỷ đồng, chi phí duy trì máy chủ và đường truyền khoảng 500 tỷ đồng/năm.
Ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam cho hay, quy định hộp đen trên mới được đưa vào dự thảo nghị định. Các dự thảo trước đó Bộ GTVT đưa ra lấy ý kiến DN không có nội dung trên.
Chủ tịch Hiệp hội vận tải Ô tô Hà Nội Bùi Danh Liên cho biết, hiệp hội và DN của ông cũng không được lấy ý kiến về quy định lắp hộp đen trên. Theo ông Liên, cần xem hộp đen ô tô là công cụ để DN quản lý phương tiện và con người của mình, không nên bắt DN trang bị để cơ quan quản lý dựa vào đó xử phạt vi phạm, trừ khi có tai nạn, hoặc phát hiện vi phạm mới trích xuất hộp đen để thêm cơ sở xử lý.
Về việc lắp đặt hộp đen cho ô tô những năm qua, ông Liên cho rằng, chưa mang lại nhiều hiệu quả, lại tốn kém cho DN.
Hàng nghìn tỷ đã được các DN vận tải chi ra để lắp hộp đen, nay Bộ GTVT lại “đùng đùng” đưa ra yêu cầu phải thay đổi, lắp mới, tốn thêm hàng nghìn tỷ đồng nữa là rất lãng phí. “Những năm qua, DN vận tải đang rất khó khăn, do giá nhiên liệu tăng. Việc lắp hộp đen thay vì cơ quan nhà nước cho thí điểm để tổng kết, đánh giá lại áp dụng đại trà. Nay xảy ra một số vụ tai nạn, thấy thiếu thông tin mới bổ sung thêm lại yêu cầu DN phải thay toàn bộ thiết bị đã lắp đặt là rất lãng phí, thiếu trách nhiệm”, ông Liên nói.
Cũng trong Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 86 trình Thủ tướng, Bộ GTVT đã bãi bỏ quy định xe hợp đồng điện tử phải có phù hiệu "xe taxi" gắn trên kính xe.
Cụ thể, Điều 7 dự thảo chính thức này quy định, xe kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng có phù hiệu “xe hợp đồng” phải niêm yết chữ “xe hợp đồng” hoặc “xe hợp đồng điện tử”, và niêm yết các thông tin trên xe theo quy định.
Trong trường hợp xe kinh doanh vận tải khách theo cả 2 hình thức hợp đồng bằng văn bản giấy và hợp đồng điện tử thì niêm yết “xe hợp đồng điện tử”.
Dự thảo cũng bổ sung quy định taxi có hộp đèn với chữ "taxi điện tử" phải gắn cố định trên nóc xe.
Trên xe bắt buộc phải có thiết bị kết nối để giao dịch với hành khách với các thông tin về doanh nghiệp, thông tin về lái xe, thông tin về xe, điểm bắt đầu và kết thúc chuyến đi, cự ly chuyến đi, giá cước và số tiền hành khách phải trả.
Theo Bộ GTVT, các xe đang là taxi có thể gắn mào theo logo của hãng hoặc gắn thêm bảng "taxi điện tử" theo quy định, để người dân có thể gọi xe theo cách truyền thống và dùng ứng dụng gọi xe.
Trước đây, dự thảo lần 4 Nghị định 86 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải của Bộ GTVT gây chú ý vì áp nhiều quy định với xe hợp đồng điện tử, tính tiền thông qua phần mềm có nội dung giống như taxi truyền thống. Trong đó, xe hợp đồng điện tử phải có phù hiệu “xe taxi” gắn trên kính xe, niêm yết đầy đủ các thông tin theo quy định, có hộp đèn với chữ "taxi điện tử” cố định trên nóc xe.
Như vậy, nội dung dự thảo trình Chính phủ đã “gỡ” quy định về điều kiện kinh doanh, vận tải mà dư luận quan tâm thời gian qua.