Lễ cúng rằm tháng Chạp có thể bao gồm cả mâm cỗ chay và mâm cỗ mặn, hoặc chỉ một trong 2 loại cỗ này, tùy theo tập tục của mỗi địa phương hay truyền thống của mỗi gia đình.
Mâm cỗ chay gồm: Nến hoặc đèn, hương, nước sạch, trầu cau, trái cây, hoa tươi.
Mâm cỗ mặn gồm: Gà luộc (chọn gà trống), xôi đậu hoặc xôi gấc, canh miến, giò hoặc chả, món xào (như thịt bò xào, lòng gà xào giá), rượu gạo. Có thể có thêm một số món khác.
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Văn khấn cúng rằm tháng Chạp
Văn khấn rằm tháng Chạp cúng Thần linh và Thổ công.
Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần kèm lạy 3 lạy)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông thần quân.
Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long mạch.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức tôn thần.
Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần.
Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ con là…
Ngụ tại…
Hôm nay, ngày… tháng… năm…, gặp tiết rằm tháng Chạp, tín chủ con thành tâm sắm lễ hương hoa, trà quả, kim ngân, thắp nén hương thơm, dâng lên trước án, thành tâm kính mời: Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng, chư vị Đại vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa, Long mạch tôn thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Con cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con được cả nhà yên vui, công việc thuận lợi, tài lộc tăng tiến, tâm đạo được sáng suốt, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, kính lễ trước án, cúi xin được các Ngài phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần kèm lạy 3 lạy).
Văn khấn rằm tháng Chạp cúng gia tiên
Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần kèm lạy 3 lạy)
Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ tỷ).
Tín chủ (chúng) con là…
Ngụ tại…
Hôm nay là ngày… tháng… năm, gặp tiết rằm tháng Chạp. Tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương, hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án, thành tâm kính mời các ngài: Bản cảnh Thành hoàng, chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần, cúi xin các ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội, ngoại họ…, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời chư vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho chúng con gia đình hòa thuận, sức khỏe dồi dào, công việc phát tài, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần kèm lạy 3 lạy).
Trong ngày rằm tháng Chạp cần lưu ý điều gì?
Tháng Chạp còn được gọi là tháng củ mật. Cách gọi này là lời nhắc nhở lẫn nhau của người xưa rằng trong tháng cuối cùng của năm, cần hết sức thận trọng, cẩn tắc, tránh tối đa các sai sót. Những kiêng kỵ được đặt ra cũng nhằm mục đích đó.
Ngoài những kiêng kỵ hợp ký của dân gian từ xa xưa, cuộc sống hiện đại cũng bổ sung những điều kiêng kỵ khác nhằm bảo đảm tháng Chạp được tốt lành.
Dưới đây là những kiêng kỵ trong ngày rằm tháng Chạp bạn cần lưu ý:
1. Không gây gổ, tránh tranh cãi, xung đột
Năm cùng tháng tận, ai cũng bận rộn, căng thẳng, việc mâu thuẫn, cãi cọ kéo dài với người khác dễ gây những hành động sai lầm, làm việc sai sót, hoặc chí ít cũng phát sinh năng lượng tiêu cực, ảnh hưởng đến vận trình năm mới.
Nguyên nhân khác của tục kiêng này là nỗi lo ông bà tổ tiên về thăm con cháu, nếu nghe thấy những điều gây gổ sẽ trách phạt. Tháng Chạp là tháng làm ăn, nóng nảy cãi cọ sẽ khiến tài lộc ra đi, buôn bán ế ẩm.
2. Kiêng nhặt tiền rơi
Dân gian cho rằng trong tháng Chạp, nhiều gia đình tổ chức cúng bái, rải tiền thật để dẫn đường cho ma quỷ nên nếu nhặt tiền rơi sẽ dễ bị ma quỷ quấy rối. Thời hiện đại bài trừ mê tín, chúng ta nên "kiêng" theo kiểu mới: Không chiếm dụng tiền rơi; nếu không tìm được chủ nhân của món tiền đó thì có thể quyên góp từ thiện.
3. Kiêng vay mượn
Dân gian cho rằng vay mượn cuối năm không đem lại may mắn vì món nợ vắt sang năm mới sẽ báo hiệu một năm đen đủi, nợ nần ngập đầu, không ăn nên làm ra. Vì vậy nếu có nợ ai, người ta cũng cố gắng để trả hết trong năm cũ. Theo quan điểm hiện đại, việc kiêng vay mượn trong tháng Chạp nên được hiểu là tránh gây phiền phức cho người khác, vì cuối năm ai cũng cần tiền để giải quyết công việc và sắm sửa có một cái Tết sung túc.
4. Kiêng để nhà cửa bừa bộn, ẩm mốc
Theo quan niệm dân gian, trong tháng Chạp, việc để nhà cửa bừa bộn, ẩm mốc sẽ mang đến điều xui xẻo cho cả gia đình trong năm tới. Thực tế, môi trường sống như vậy sẽ khiến con người dễ đau ốm, dẫn đến công việc đình trệ, mất tiền chạy chữa, không gì đen đủi bằng.
5. Tránh đổ vỡ
Trong nhiều nền văn hóa, đổ vỡ đồ đạc bị xem là điềm xui xẻo, vì vậy người ta hết sức tránh trong những thời điểm như năm hết Tết đến. Khi đồ đạc đổ vỡ, điều xui xẻo dễ nhận thấy nhất là mất đồ, tốn tiền sắm lại, nguy cơ tai nạn thương tích cho người trong gia đình cũng tăng lên.
6. Lái xe sau khi uống bia rượu:
Đây là điều kiêng kỵ mới được bổ sung trong hoàn cảnh sống hiện đại. Nếu lái xe sau khi uống bia rượu, bạn có nguy cơ bị công an ghi phạt và nguy hiểm nhất là có thể gây tai nạn giao thông, hại mình, hại người. Đây chắc chắn là vận đen lớn nhất đối với bất cứ ai trong tháng củ mật này.
7. Làm việc quá sức
Tháng Chạp nhiều việc nhưng bạn cần cố gắng giữ cơ thể ở tình trạng khỏe khoắn, sáng suốt nhất có thể, sắp xếp công việc một cách khoa học, không quá tham lam, ôm đồm. Sự kiệt sức dễ dẫn đến các quyết định sai lầm và tạo thành vận đen cuối năm, thậm chí ảnh hưởng đến cả năm sau.
8. Tiệc tùng vô tội vạ
Ngộ độc thực phẩm, ngộ độc rượu, đột quỵ, chảy máu dạ dày… là những vận đen mà nhiều người gặp phải trong tháng củ mật do những bữa tiệc tất niên triền miên. Rượu bia nhiều cũng sẽ khiến bạn thiếu tỉnh táo và dễ bị quên đồ, bị trộm cắp, bị lừa đảo…