Mục tiêu tăng trưởng 6,5% năm 2024 là rất khó khăn
GDP quý I/2024 tăng trưởng 5,66% so với cùng kỳ năm 2023, dù đạt được nhiều tín hiệu tích cực, nhưng theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, cơ hội để Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,5% vẫn vô cùng khó khăn. Bởi theo nhận định của Tổng cục Thống kê, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,5% trong năm 2024, 9 tháng còn lại tăng trưởng GDP của Việt Nam phải đạt mức tăng trưởng 6,75%, cụ thể: quý II/2024 tăng trưởng khoảng 6,32%; quý III/2024 tăng khoảng 6,79%; quý IV/2024 tăng khoảng 7,08%.
Nói về những thách thức đối với tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo liên ngành Hội nhập quốc tế về kinh tế (Bộ Công Thương) Trịnh Minh Anh cho rằng: kinh tế thế giới và khu vực đã, đang và sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách khi các yếu tố ảnh hưởng chặt chẽ đến tăng trưởng kinh tế vẫn còn ngổn ngang, chưa được giải quyết triệt để.
Cùng với đó, xung đột địa chính trị, an ninh lương thực, an ninh năng lượng, biến đổi khí hậu, lạm phát, tiền tệ, nợ công… là những vấn đề mang tính toàn cầu, có những tác động đến nền kinh tế Việt Nam. Trong bối cảnh đó, để tận dụng cơ hội tăng trưởng, Việt Nam cần thực thi hiệu quả các FTA. Theo thống kê của Bộ Công Thương, hiện Việt Nam đã ký kết và thực thi 16 FTA, tiếp tục đàm phán 3 FTA.
Cũng theo ông Trịnh Minh Anh, năm 2024 tăng trưởng GDP khu vực và thế giới dự báo vẫn đối diện với rất nhiều rủi ro, biến động khó lường với niều cơ hội và thách thức đan xen. Theo đó, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 6,5% như mục tiêu Quốc hội đề ra là không hề đơn giản, nhất là trong bối cảnh nhiều thị trường ngày càng đề cao những tiêu chuẩn liên quan đến vấn đề an toàn cho người tiêu dùng và phát triển bền vững, chống biến đổi khí hậu. Xu hướng bảo hộ thương mại xuất hiện nhiều hơn, nhiều quốc gia có các biện pháp đưa đầu tư về trong nước, dựng nên các rào cản thương mại để bảo vệ, thúc đẩy sản xuất trong nước.
Đặc biệt, nhìn vào những thay đổi của thị trường, việc chuyển đổi sang sản xuất xanh hoá không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc, là mệnh lệnh của thị trường. Bên cạnh yếu tố về giá cả, chất lượng sản phẩm và thời gian giao hàng, xanh hoá và phát triển bền vững là những tiêu chí cạnh tranh mà các thị trường lớn như: Mỹ, EU, Nhật Bản yêu cầu ở các nhà cung cấp. Doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam muốn tồn tại phải vượt qua bài toán xanh hóa trong hoạt động sản xuất, với nhiều tiêu chí xử lý đạt tiêu chuẩn chất thải phát sinh, sản xuất tiết kiệm năng lượng, giải pháp tái chế chất thải.
Nâng cao khả năng thích ứng của doanh nghiệp
Việc thực thi hiệu quả các FTA sẽ mang lại cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc đạt mục tiêu tăng trưởng. Thực tế, để tăng hiệu quả thực thi các FTA, Ban Chỉ đạo liên ngành Hội nhập quốc tế về kinh tế (Bộ Công Thương) và các bộ, ngành liên quan cũng đã nhiều lần tổ chức tham vấn các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng và báo cáo Chính phủ về một số khuyến nghị chính sách nhằm nâng cao hiệu quả thực thi các FTA, từ đó nâng cao khả năng thích ứng của doanh nghiệp, ngành hàng và sản phẩm trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Tuy vậy, nhiều chuyên gia cho rằng để tận dụng tối đa các FTA, điều quan trọng nhất đối với Việt Nam là phải hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật, nhằm bảo đảm tính nhất quán, đồng bộ, công bằng, minh bạch, không phân biệt đối xử, đúng trình tự thủ tục nhằm hạn chế tranh chấp phát sinh với nhà đầu tư nước ngoài và giải quyết hiệu quả các tranh chấp nếu có.
Đồng thời, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ chế cảnh báo sớm để phòng ngừa tranh chấp. Cùng với đó, cần có sự phối hợp đồng bộ của tất cả các cấp, ngành, địa phương và doanh nghiệp. Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc triển khai và thực thi các FTA đã có hiệu lực trên cơ sở phát huy tối đa nội lực, gắn kết chặt chẽ và thúc đẩy quá trình hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hiện đại hoá kết cấu hạ tầng, nâng cao sức mạnh tổng hợp và năng lực cạnh tranh.
Khuyến nghị đối với các doanh nghiệp Việt Nam, TS Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI) lưu ý, để tận dụng được những lợi thế mà các FTA mang lại, các doanh nghiệp phải luôn cập nhật những thông tin mới, hướng dẫn, đào tạo đội ngũ nhân viên tiếp cận và tận dụng FTA một cách triệt để.
Thêm vào đó, doanh nghiệp cũng nên bám sát thông tin, hướng dẫn từ các cơ quan chức năng để chủ động đáp ứng các thay đổi thương mại của quốc tế. Ngoài ra, doanh nghiệp cần sẵn sàng cải tiến sản phẩm, quy trình để đáp ứng quy định của các thị trường quốc tế và đủ tiêu chuẩn để hưởng lợi từ các FTA.
|
Hoạt động thương mại, xuất nhập khẩu và đầu tư năm 2024 có nhiều cơ hội để phục hồi và tăng trưởng khi vấn đề hàng tồn kho tại nhiều quốc gia đang dần được khắc phục. Việc nỗ lực trong đẩy mạnh đàm phán, đa dạng hoá thị trường xuất, nhập khẩu của Việt Nam sẽ đem lại lợi thế cạnh tranh cho hàng xuất khẩu trong thời gian tới. TS Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI) |
