Nhà máy đạm Ninh Bình vận hành năm 2012. Nhà máy có công suất 560.000 tấn một năm, do Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) làm chủ đầu tư. Vốn đầu tư khoảng 667 triệu USD. Vinachem chỉ có 100 triệu USD, phần còn lại vay Ngân hàng Eximbank Trung Quốc 250 triệu USD, lãi suất ưu đãi 4%/năm, cố định trong vòng 15 năm.
Kỹ thuật của nhà máy do Tập đoàn China Huanqiu Contracting & Enginneer (Trung Quốc) cung cấp. Đây là đơn vị tổng thầu.
![]() |
Đạm Ninh Bình ngập trong thua lỗ, nợ nần. |
Thua lỗ triền miên, nợ nần chồng chất
Trước đó, Chính phủ và các bộ, ngành có một số cơ chế, chính sách hỗ trợ như cho giãn khấu hao, điều chỉnh một phần lãi suất vay vốn đầu tư, giảm giá than… Tuy nhiên bắt đầu vận hành từ năm 2012 thì nhà máy cũng bắt đầu thua lỗ.
Năm 2015, trước sự thua lỗ liên miên, Tập đoàn Hoá chất đã phải cho Đạm Ninh Bình vay 366 tỉ đồng để trả nợ phía Trung Quốc.
Năm 2016 dự kiến số phải trả là 563 tỉ đồng lãi vay.
Tổng các khoản nợ tính đến cuối năm 2015 của Đạm Ninh Bình đã vượt 8.300 tỉ đồng.
nhưng công ty lỗ khoảng 592 tỉ đồng năm 2015.
6 tháng đầu năm 2016, Đạm Ninh Bình tiếp tục lỗ khoảng 457 tỉ đồng. Từ khi đi vào vận hành năm 2012 đến nay, Đạm Ninh Bình đã lỗ lũy kế 2.693 tỉ đồng.
Tiền phục vụ sản xuất và trả nợ luôn trong tình trạng thiếu hụt, việc tiếp cận nguồn vốn ngân hàng gặp khó khăn. 7 tháng đầu năm 2016 công ty phải thu hẹp sản xuất, chỉ chạy máy được 76 ngày và duy trì ở phụ tải thấp, tồn kho cao và tiêu thụ khó khăn, dự kiến lỗ tiếp tục tăng và đứng trước nguy cơ dừng sản xuất dài hạn do không cân đối được dòng tiền.
UBND tỉnh Ninh Bình kiến nghị Thủ tướng xem xét cho phép công ty được giãn thời gian trả nợ tối thiểu là 5 năm cho Eximbank Trung Quốc đối với các khoản vay dài hạn đầu tư cho dự án để công ty ổn định lại sản xuất, giảm lỗ.
Tỉnh Ninh Bình cũng kiến nghị cho phép Đạm Ninh Bình được áp dụng chính sách trích lập dự phòng chênh lệch tỷ giá sau giai đoạn đầu tư đối với các khoản nợ vay có nguồn gốc ngoại tệ theo nghĩa vụ nợ phát sinh trong kỳ trong trường hợp tỷ giá có biến động.
Đồng thời, cho phép Đạm Ninh Bình áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm Ure nhằm giúp hạn chế hàng nhập khẩu quá rẻ trong trong thời gian qua, và là nguyên nhân trực tiếp gây lỗ lớn cho Đạm Ninh Bình.
Bộ Tài chính: Lời ăn lỗ chịu!
Liên quan đến việc thoái vốn tại doanh nghiệp làm ăn thiếu hiệu quả là Đạm Ninh Bình và Gang thép Thái Nguyên và việc cứu hay không cứu Đạm Ninh Bình, trong buổi gặp gỡ báo chí chiều tối ngày 14.9, ông Đặng Quyết Tiến - Phó Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) bày tỏ quan điểm: đã kinh doanh thì lời ăn lỗ chịu theo đúng cơ chế thị trường.
"Đã cổ phần hóa rồi thì phải hoạt động bình đẳng như các doanh nghiệp khác. Dự án có được ưu đãi không thì đã có ngay từ khi lập dự án tiền khả thi rồi. Khi đã vận hành rồi thì phải hiệu quả để có tiền trả cho người lao động. Khi xảy ra lỗ thì doanh nghiệp phải cơ cấu lại, nhà nước sẽ không bù lỗ", ông Tiến khẳng định.
Cũng theo Phó Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp, hiện Nhà nước chỉ ưu tiên cho dân, cho an sinh xã hội. Các vấn đề như tăng lương, bảo hiểm y tế... cũng còn rất khó khăn, còn rất nhiều thứ phải lo nên nếu bỏ tiền để lo cho các doanh nghiệp yếu kém thì không đúng.
"Đã làm ăn, kinh doanh sản xuất thì phải hiệu quả, còn không thì phải thoái vốn, phải nhường chỗ cho các nhà đầu tư khác có khả năng làm ăn hiệu quả hơn", ông Tiến nhấn mạnh.