Thu hồi theo Luật đất đai
Theo đó, UBND TP Hồ Chí Minh quyết định thu hồi 6.274,5m2 đất thuộc thửa số 6, tờ bản đồ số 17, bộ địa chính phường Bến Nghé, quận 1 do Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ và Xây dựng Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) nhận chuyển nhượng từ Tổng công ty Lương thực miền Nam-Công ty TNHH một thành viên (Vinafood 2), nay là Tổng công ty Lương thực miền Nam - Công ty cổ phần). Việc thu hồi được thực hiện theo quy định của Luật đất đai.
Cụ thể, khu đất này do Công ty Việt Hân Sài Gòn nhận chuyển nhượng từ Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2).
Lý do thu hồi được thực hiện theo điểm d, khoản 1, luật Đất đai.
Chính quyền TP Hồ Chí Minh quyết định thu hồi khu đất vàng 2 mặt tiền đường Nguyễn Du và Chu Mạnh Trinh. Ảnh: Ngọc Dương
Theo Quyết định, Chủ tịch UBND phường Bến Nghé có trách nhiệm giao quyết định cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Trường hợp công ty không nhận quyết định này hoặc vắng mặt thì phải lập biên bản, niêm yết quyết định tại trụ sở UBND phường, tại nơi sinh hoạt chung của cộng đồng dân cư theo quy định.
Công ty Việt Hân Sài Gòn phải thực hiện bàn giao diện tích đất thu hồi cho Trung tâm Phát triển quỹ đất để quản lý theo quy định pháp luật. Đồng thời, công ty này phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với Nhà nước, các nghĩa vụ tài chính khác (nếu có) theo quy định.
Trung tâm Phát triển quỹ đất chủ trì, phối hợp với các sở ngành, đơn vị liên quan thực hiện thủ tục tiếp nhận, quản lý theo quy định, đồng thời báo cáo, đề xuất phương án sử dụng đất (SDĐ), trình Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) để tham mưu cho UBND TP theo quy định.
Thường trực Ban chỉ đạo 167 (Sở Tài chính) có nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xử lý những nội dung liên quan đến pháp luật về quản lý sử dụng tài sản công; việc hỗ trợ đối với các hộ gia đình, cá nhân phải di dời (nếu có). Sở TN&MT theo dõi, giám sát việc thực hiện thu hồi đất theo quyết định.
Vinafood 2 bốn lần làm trái chỉ đạo của Thủ tướng
Liên quan đến vụ việc nói trên, như Tieudung.kinhtedothi.vn đã thông tin trước đó, ngày 2/12/2020, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã có kết luận số 2099/BC-TTCP gửi Thủ tướng để báo cáo kết quả kiểm tra thông tin báo chí phản ánh về sai phạm tại dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh và việc khiếu nại của các hộ dân liên quan đến dự án.
TTCP kết luận Vinafood 2 hợp tác với Công ty TNHH quảng cáo - xây dựng - địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) để thực hiện chuyển hóa tài sản Nhà nước sang tư nhân, gây thất thoát tài sản lớn của Nhà nước là làm trái quy định của Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước năm 2014.
Theo Kết luận của TTCP, năm 2010, sau khi được TP Hồ Chí Minh giao dự án bất động sản tại số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh với diện tích hơn 6.200m2 theo dạng nộp tiền sử dụng đất một lần, Vinafood 2 lập tức liên kết, góp vốn với Công ty Việt Hân thành lập Công ty Việt Hân Sài Gòn để thực hiện dự án xây dựng khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại.
Trong thời gian hợp tác, Vinafood 2 đã 4 lần cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 1647/VPCP-KTN ngày 15/9/2015 (giai đoạn từ sau ngày 15/9/2105 đến ngày 29/1/2016). Cụ thể:
Lần thứ nhất: Vinafood 2 không thực hiện lập lại phương án sắp xếp lại 4 cơ sở nhà, đất (số 33 Nguyễn Du, số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh) theo Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19/1/2007 của Thủ tướng để trình các cơ quan có thẩm quyền thẩm định và trình Thủ trướng quyết định.
Lần thứ hai: Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chịu trách nhiệm toàn diện chỉ đạo Vinafood 2 trong việc lựa chọn đối tác đảm bảo đủ năng lực thực hiện dự án tại dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh.
Thế nhưng, Vinafood 2 lại tự ý liên kết hợp tác với Công ty Việt Hân, không lập thủ tục liên kết, góp vốn trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính thẩm định trước khi trình Thủ tướng quyết định.
Kết luận số 2099/BC-TTCP, ngày 2/12/2020 Thanh tra Chính phủ gửi Thủ tướng. Ảnh: Tiểu Thuý
Lần thứ ba: Mặc dù UBND TP Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có rất nhiều văn bản hướng dẫn, yêu cầu Vinafood 2 phải xây dựng phương án thoái vốn góp tại Công ty Việt Hân Sài Gòn theo quy định, thế nhưng Vinafood 2 không thực hiện.
Trái lại, ngày 25/11/2015 Vinafood 2 lại thực hiện chuyển nhượng 4 cơ sở nhà, đất nói trên cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Đại diện Công ty Việt Hân Sài Gòn đã dùng chính số tiền góp vốn điều lệ trong công ty để mua 4 cơ sở nhà, đất là tài sản do Vinafood 2 đang được giao quản lý để thực hiện dự án theo Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19/1/2007 của Thủ tướng.
Sau khi bán xong 4 cơ sở nhà đất, nhận đủ tiền đất từ Công ty Việt Hân, Vinafood 2 mới báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chấp thuận cho triển khai nhanh việc xử lý các cơ sở nhà đất tại 33 Nguyễn Du và 34-36-42 Chu Mạnh Trinh nhằm khắc phục thua lỗ trong hoạt động kinh doanh.
Lần thứ tư: Vinafood 2 không thông báo cho UBND quận 1 (TP Hồ Chí Minh) biết việc đã chuyển nhượng toàn bộ 20% góp vốn của Công ty tại Công ty Việt Hân Sài Gòn là 160 tỷ đồng cho Công ty Việt Hân. Vinafood 2 đã không thực hiện lập phương án bồi thường, hỗ trợ di dời 34 hộ dân đang sinh sống tại 3 cơ sở nhà 33 Nguyễn Du và 34-36 Chu Mạnh Trinh trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Trên danh nghĩa của Vinafood 2, nhưng bản chất là để phục vụ cho Công ty Việt Hân. Việc này là sai thẩm quyền, sai về nội dung, hình thức, đối tượng và trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng tại Văn bản số 9405/VPCP-KTTH ngày 7/11/2013 và Văn bản số 1647/VPCP-V.I ngày 15/9/2015...
Lập dự án khống vay ngân hàng hơn 6.300 tỷ đồng
Kết quả kiểm tra của TTCP cũng phát hiện Vinafood 2 và Công ty Việt Hân Sài Gòn lợi dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại 4 lô đất trên để thế chấp ngân hàng vay nhiều nghìn tỷ đồng trái luật.
Cụ thể, giai đoạn từ 2010 - 2015, Vinafood 2 không triển khai đầu tư dự án trên đất được giao như cam kết, ngược lại tổng công ty này đã sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BB971073 của 4 lô đất để vay 518 tỷ đồng từ Techcombank để trả nợ cho các công ty con.
Từ cuối năm 2015 đến nay, sau khi mua lại 4 cơ sở nhà đất, Công ty Việt Hân Sài Gòn tiếp tục dùng "chiêu" vẽ dự án khống - The Goldmark Preminum Tower trên đất số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh để vay thêm nhiều nghìn tỷ đồng từ ngân hàng.
Công ty Việt Hân Sài Gòn đã thế chấp đất đai để vay từ Ngân hàng TMCP Sài Gòn khoảng 6.308 tỷ đồng. Khoản vay này được Công ty Việt Hân Sài Gòn chi cho các công ty con: Công ty CP Bạch Minh Long, Công ty CP Supreme Power, Công ty CP Đầu tư Thuận Nha, Công ty CP Clover Peak, Công ty CP Đầu tư Thanh Man, Công ty CP Đầu tư Song Phú.
Nhưng khi đoàn thanh tra liên ngành vào cuộc kiểm tra, tất cả công ty này đã chủ động đề nghị dùng tài sản khác để thế chấp. Đó là các bất động sản tại dự án khu dân cư lô 9A2 khu 9A+B, khu chức năng số 9 đô thị mới Nam TP Hồ Chí Minh, tại xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, thuộc sở hữu của Công ty CP Đầu tư và phát triển bất động sản Việt Liên Á làm tài sản bảo đảm thay thế cho 4 thửa đất số 33 Nguyễn Du, 34-36-42 Chu Mạnh Chinh.
TTCP cho rằng việc Vinafood 2 hợp tác với Công ty Việt Hân để thực hiện chuyển hóa tài sản Nhà nước sang tư nhân, gây thất thoát tài sản lớn của Nhà nước là làm trái quy định của Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước năm 2014.
Cùng với kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Hồ Chí Minh chỉ đạo, giám sát các cơ quan có thẩm quyền thực hiện xử lý và khắc phục hậu quả để thu hồi tài sản nhà nước, TTCP cũng đề nghị giao Công an TP Hồ Chí Minh vào cuộc điều tra, xử lý theo pháp luật đối với việc phá dỡ tài sản Nhà nước trên lô đất số 42 đường Chu Mạnh Trinh. Đồng thời, TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP Hồ Chí Minh thu hồi 4 cơ sở nhà đất Vinafood 2 đã bán cho Công ty Việt Hân.
