Giao lưu trực tuyến: Để bầu cử thực sự là ngày hội của toàn dân

Theo tôi, trước hết phải tuyên truyền làm cho cử tri thấy rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021; để nhân dân nêu cao tinh thần làm chủ, tích cực, tự giác tham gia cuộc bầu cử; nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trò của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND; Tổ chức cho cử tri học tập Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, mạn đàm về cơ cấu, tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND, danh sách, tiểu sử ứng cử viên đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp; quy trình bầu cử, quyền và nghĩa vụ của cử tri trong bầu cử. UBBC các cấp đã niêm yết danh sách trích ngang và tiểu sử tóm tắt (có ảnh) của các ứng cử viên tại các khu vực bỏ phiếu và sẽ gửi đến các hộ gia đình danh sách trích ngang của các ứng cử viên đại biểu Quốc Hội và HĐND Thành phố theo từng đơn vị bầu cử, để cử tri có thời gian nghiên cứu, xem xét, lựa chọn. Ban Thường trực UBMTTQ sẽ phối hợp với UBND các cấp tổ chức các cuộc tiếp xúc, gặp gỡ giữa người ứng cử đại biểu Quốc hội và người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân với cử tri để các ứng cử viên báo cáo chương trình hành động và vận động bầu cử. Đài Phát thanh và Truyền hình Thành phố, Đài Truyền thanh các quận, huyện, thị xã, Đài truyền thành các xã, thị trấn, các đội thông tin lưu động tiếp tục  tuyên truyền về tiểu sử các ứng cử viên, tiêu chuẩn, cơ cấu, số lượng đại biểu được bầu ở mỗi cấp. Ngoài ra, thực hiện quyền và nghĩa vụ bầu cử của mình chính là trách nhiệm xã hội lớn lao của mỗi cử tri. Do đó, tôi tin rằng các cử tri sẽ sáng suốt lựa chọn các ứng cử viên đủ tiêu chuẩn, đủ đức, đủ tài, tiêu biểu, đại diện cho mình vào Quốc hội và HĐND các cấp.

- Trần Huyền Trang - Khâm Thiên - Đống Đa - Hà Nội. Email: trangcn@gmail.com

Bạn đọc có thắc mắc về các phương thức xử lý vi phạm trong bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng Nhân dân?

Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hà Nội:

Ở nước ta, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội nói chung và quyền bầu cử ứng cử của công dân nói riêng được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật. Vì vậy, mọi hành vi vi phạm pháp luật về bầu cử, xâm phạm đến quyền bầu cử, ứng cử của công dân đều bị xử lý. Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, hình thức lỗi, các tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ và hậu quả xảy ra mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Ngoài ra, nếu người vi phạm là đảng viên thì căn cứ vào nội dung, tính chất, mức độ, tác hại, nguyên nhân vi phạm, các tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ, thái độ tiếp thu phê bình và sửa chữa, khắc phục khuyết điểm, vi phạm; mục tiêu, yêu cầu của việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng để xử lý theo quy định của Điều lệ Đảng và các văn bản hướng dẫn thi hành. Điều 95 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND năm 2015 quy định: Người nào dùng thủ đoạn lừa gạt, mua chuộc hoặc cưỡng ép làm trở ngại việc bầu cử, ứng cử của công dân; vi phạm các quy định về vận động bầu cử; người có trách nhiệm trong công tác bầu cử mà giả mạo giấy tờ, gian lận phiếu bầu hoặc dùng thủ đoạn khác để làm sai lệch kết quả bầu cử hoặc vi phạm các quy định khác của pháp luật về bầu cử thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Bộ luật Hình sự năm 1999 cũng đã quy định các hành vi vi phạm pháp luật về bầu cử được coi là tội phạm và bị xử lý như: Tội xâm phạm quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân được quy định tại Điều 126. Theo đó, người nào lừa gạt, mua chuộc, cưỡng ép hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở việc thực hiện quyền bầu cử, quyền ứng cử của công dân, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến một năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ một năm đến hai năm: Có tổ chức; lợi dụng chức vụ, quyền hạn; gây hậu quả nghiêm trọng. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm. Tội làm sai lệch kết quả bầu cử được quy định tại Điều 127: Người nào có trách nhiệm trong việc tổ chức, giám sát việc bầu cử mà giả mạo giấy tờ, gian lận phiếu hoặc dùng thủ đoạn khác để làm sai lệch kết quả bầu cử, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến hai năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ một năm đến ba năm: Có tổ chức; gây hậu quả nghiêm trọng. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm. Tội xâm phạm quyền khiếu nại, tố cáo được quy định tại Điều 132: Người nào có một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm: Lợi dụng chức vụ, quyền hạn cản trở việc khiếu nại, tố cáo, việc xét và giải quyết các khiếu nại, tố cáo hoặc việc xử lý người bị khiếu nại, tố cáo; có trách nhiệm mà cố ý không chấp hành quyết định của cơ quan có thẩm quyền xét và giải quyết các khiếu nại, tố cáo gây thiệt hại cho người khiếu nại, tố cáo. Người nào trả thù người khiếu nại, tố cáo thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến năm năm. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm.   Nếu người vi phạm là đảng viên thì tùy theo nội dung,  hành vi vi phạm bị xử lý theo quy định tại Điều 8 Quy định 181- QĐ/TW ngày 30/3/2013 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên và Hướng dẫn số 09-HD/UBKTTW ngày 6-6-2013 của UBKT Trung ương Hướng dẫn thực hiện một số điều của Quy định số 181- QĐ/TW. Cụ thể, đối với hành vi vi phạm các quy định về bầu cử, theo Quy định số 181- QĐ/TW, đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau gây hậu quả ít nghiêm trọng thì kỷ luật bằng hình thức khiển trách: - Được phân công nhiệm vụ trong tổ chức, thực hiện bầu cử nhưng thiếu trách nhiệm trong kiểm tra, thẩm định, xem xét hồ sơ xin ứng cử dẫn đến sai sót trong quá trình bầu cử. - Thực hiện không đúng, không đầy đủ quy trình, thủ tục về bầu cử dẫn đến sai sót trong quá trình bầu cử. - Cố ý không thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình về bầu cử theo quy định của pháp luật, có hành vi làm mất an ninh trật tự nơi bầu cử. - Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc ảnh hưởng của người có chức vụ, quyền hạn tác động, gây áp lực đến các cá nhân, tổ chức có thẩm quyền để đề cử người thân của mình vào các chức danh lãnh đạo của tổ chức đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội. Trường hợp đã bị xử lý kỷ luật theo quy định trên đây mà tái phạm hoặc vi phạm lần đầu gây hậu quả nghiêm trọng, hoặc vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo hoặc cách chức (nếu có chức vụ): - Tự ứng cử, nhận đề cử và đề cử các chức danh của tổ chức nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội (theo quy định phải do tổ chức đảng giới thiệu) khi chưa được tổ chức đảng có thẩm quyền cho phép. - Tổ chức lực lượng, phe nhóm, dòng họ, cục bộ để vận động người tự ứng cử, nhận đề cử và đề cử vào các chức danh của tổ chức nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội trái quy định. - Có trách nhiệm thẩm định, xét duyệt nhân sự, nhưng đưa người không đủ điều kiện, tiêu chuẩn để bầu vào các chức danh lãnh đạo của tổ chức Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội. - Không trung thực trong việc kiểm phiếu, công bố kết quả bầu cử; có hành vi gian dối trong thực hiện các quy định về bầu cử. - Có hành vi mua chuộc, xúi giục, cưỡng ép người khác hoặc vận động bầu cử trái quy định; cản trở, đe dọa người khác thực hiện quyền ứng cử, đề cử hoặc bầu cử theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.   - Không trung thực trong việc kê khai hoặc thẩm định hồ sơ, lý lịch, tài sản, thu nhập của người ứng cử theo quy định về bầu cử. Trường hợp có hành vi vi phạm nêu trên gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc vi phạm một trong các trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ: Tổ chức thực hiện việc giả mạo giấy tờ, gian lận phiếu bầu hoặc dùng các thủ đoạn khác để làm sai lệch kết quả bầu cử. Có hành vi, việc làm nhằm phá hoại cuộc bầu cử, như: vận động bầu cử không đúng quy định. Đảng viên cố tình không đi bầu cử, có hành vi ngăn cản, đe dọa, cưỡng ép người khác không thực hiện quyền ứng cử, đề cử và bầu cử. Có các hành vi, việc làm khác nhằm phá hoại cuộc bầu cử như: hủy hoại các tài liệu, văn bản, thông báo... về bầu cử; làm sai lệch hoặc tác động làm sai lệch kết quả bầu cử. 

- Nguyễn Văn Minh - Hoàng Mai

Đối với công dân già, ốm yếu không đi được đến địa điểm bầu cử thì sẽ thế nào?

Bà Hà Thị Phương Thảo - Phó Trưởng phòng xây dựng chính quyền (Sở Nội vụ Hà Nội):

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 69 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND năm 2015, ttrong trường hợp cử tri ốm đau, già yếu, khuyết tật không thể đến phòng bỏ phiếu được thì Tổ bầu cử sẽ mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến chỗ ở, chỗ điều trị của cử tri để cử tri  nhận phiếu bầu cử, thực hiện việc bầu cử. 

- Đào Hoàng Hà - Chương Mỹ, Hà Nội. Email: hoangha3honglinh@gmail.com

Từ kinh nghiệm thực của những lần bầu cử khác. Có những vấn đề gì dễ phát sinh trong ngày bầu cử cần phải lưu ý để ngày bầu cử là ngày hội toàn dân?

Bà Hà Thị Phương Thảo - Phó Trưởng phòng xây dựng chính quyền (Sở Nội vụ Hà Nội):

Từ kinh nghiệm từ các kỳ bầu cử trước, để tiến hành cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp đạt kết quả tốt, thực sự dân chủ, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm, không để phát sinh các vấn đề lớn trong ngày bầu cử, theo tôi UBBC các cấp cần thực hiện tốt một số nội dung sau: - Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động cho cuộc bầu cử; - Đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn cho cuộc bầu cử; Phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời mọi diễn biến phức tạp, mọi hành vi vi phạm pháp luật, làm ảnh hưởng đến cuộc bầu cử. - Giải quyết tốt các khiếu nại, tố cáo về bầu cử; - Tăng cường công tác kiểm tra theo từng giai đoạn theo quy định của Luật bầu cử ở các địa phương; - Chuẩn bị tốt về kinh phí phục vụ bầu cử, cơ sở vật chất, các tài liệu… phục vụ cho cuộc bầu cử - Tập huấn kỹ nghiệp vụ cho UBBC cấp huyện, cấp xã; các Ban bầu cử, Tổ bầu cử. - Thực hiện tốt bước công việc, thời gian quy định theo Kế hoạch của UBBC Thành phố; hướng dẫn của Hội đồng bầu cử Quốc gia và Luật bầu cử. - Vận động cử tri thực hiện quyền và nghĩa vụ bầu cử của mình - Tổ chức khai mạc, tiến hành bỏ phiếu, kiểm phiếu, tổng hợp kết quả bầu cử và xử lý các tình huống xảy ra trong ngày bầu cử đúng theo quy định của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND.

- Đoàn Thư - Bắc Giang

Trước một nhiệm kỳ mới, nhìn lại một nhiệm kỳ Quốc hội vừa qua, nhiều ĐB đã chia sẻ, ngoài những điều đã được làm được, Quốc hội và đại biểu Quốc hội vẫn còn những “món nợ” với cử tri. Ông nghĩ sao về những tâm tư này?

Ông Vũ Mão - Nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội:

Tôi đồng tình và chia sẻ với các ĐBQH có tâm tư như vậy. Tôi thấy các ĐB phát biểu rất chân thực, phản ánh đúng những điều được và chưa được trong hoạt động của Quốc hội. Sau 30 năm Đổi mới, vai trò của QH đã quan trọng hơn. Dù Đảng vẫn giữ vai trò lãnh đạo nhưng QH đã đóng vai trò xem xét những vấn đề hành pháp quan trọng, góp phần lớn vào thành tựu của công cuộc Đổi mới. Đúng là trong 5 năm qua, Quốc hội đã làm được nhiều việc, đây là một nhiệm kỳ có nhiều hoạt sôi động sôi nổi với nhiều sáng kiến, đạt kết quả tốt. Nó cũng phản ánh tiến trình tiếp tục đổi mới ở Quốc hội theo tinh thần khóa sau kế thừa những thành quả khóa trước đã làm được. Tuy nhiên, đây vẫn là luật khung, chưa đi vào cuộc sống. Theo tôi, 3500 giấy phép "con" là điều đáng suy nghĩ, là điều đáng phê phán khi nó cản trở doanh nghiệp, Nhân dân làm ăn và làm giàu chính đáng. Quốc hội vẫn chưa làm tròn trách nhiệm lập pháp của mình. Luật phải chờ các Nghị định của Chính phủ, các Thông tư hướng dẫn của các Bộ, hoặc Thông tư hướng dẫn của liên Bộ thì luật mới vào cuộc sống. Hay trong giám sát dù tiến bộ nhưng vẫn chưa phải là tốt. Ví dụ như vấn đề nợ công, tham nhũng, an toàn thực phẩm, nông sản hàng hóa, công bằng xã hội…vẫn còn rất nhiều nhức nhối. Tôi nghĩ các phát biểu của ĐB là tâm huyết, chân thực và những bài học kinh nghiệm đó đòi hỏi Quốc hội Khóa XIV phải giải quyết bằng được. Ngoài ra, liên quan đến vấn đề ngân sách, QH cần phải xem xét lại trách nhiệm của mình khi để nợ công, nợ nước ngoài tăng cao. Vai trò giám sát của QH chưa đi đến cùng. Với tinh thần làm việc hăng say, nhiệt tình, hết lòng với công việc đã được Nhân dân đánh giá cao. Tuy nhiên vẫn còn một số “khoảng trống” trong hoạt động của cơ quan lập pháp cần phải rút kinh nghiệm để bổ sung trong khóa XIV. Trong đó có những tồn tại “kinh niên” như nhiều việc chưa được đi đến cùng. Khách quan mà nói, trong nhiều vấn đề các đại biểu Quốc hội đã nêu được các hiện tượng nhưng quy trách nhiệm thì chưa rõ ràng, chưa đi đến cùng. Ví dụ, vấn đề tiêu thụ nông sản bức xúc lắm. Chúng ta đang có mô hình rất hay là mô hình 4 nhà: Nhà nước – doanh nghiệp – nhà khoa học và nông dân. Nhưng vẫn chưa thực hiện được. Đã nêu ở Quốc hội nhiều lần, chất vấn nhiều lần nhưng chưa đi đến cùng. Ngay trong các phiên họp của Quốc hội gần đây, cuộc tranh luận về vấn đề này vẫn chưa dứt và Quốc hội cũng không có nghị quyết về vấn đề này.

- Chu Thùy Giang - Tây Hồ - Hà Nội. Email: giangkt@gmail.com

Người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân phải đảm bảo các tiêu chuẩn nào?

Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hà Nội:

Người ứng cử đại biểu Hội đồng Nhân dân phải đáp ứng các tiêu chuẩn của đại biểu Hội đồng nhân dân quy định tại Luật tổ chức chính quyền địa phương, cụ thể như sau: 1. Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. 2. Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác. 3. Có trình độ văn hóa, chuyên môn, đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu; có điều kiện tham gia các hoạt động của Hội đồng nhân dân. 4. Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm.

- Lê Mạnh Thắng - Ứng Hòa - Hà Nội. Email: thang80@gmail.com

Khu vực bỏ phiếu bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân được quy định như thế nào?

Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hà Nội:

1. Mỗi đơn vị bầu cử đại biểu Quốc hội, đơn vị bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân chia thành các khu vực bỏ phiếu. Khu vực bỏ phiếu bầu cử đại biểu Quốc hội đồng thời là khu vực bỏ phiếu bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp. 2. Mỗi khu vực bỏ phiếu có từ ba trăm đến bốn nghìn cử tri. Ở miền núi, vùng cao, hải đảo và những nơi dân cư không tập trung thì dù chưa có đủ ba trăm cử tri cũng được thành lập một khu vực bỏ phiếu. 3. Các trường hợp có thể thành lập khu vực bỏ phiếu riêng: a) Đơn vị vũ trang nhân dân; b) Bệnh viện, nhà hộ sinh, nhà an dưỡng, cơ sở chăm sóc người khuyết tật, cơ sở chăm sóc người cao tuổi có từ năm mươi cử tri trở lên; c) Cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc, trại tạm giam. 4. Việc xác định khu vực bỏ phiếu do Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định và được Ủy ban nhân dân cấp huyện phê chuẩn. Đối với huyện không có đơn vị hành chính xã, thị trấn thì việc xác định khu vực bỏ phiếu do Ủy ban nhân dân huyện quyết định.

- Nguyễn Thành Nam - Đức Thắng - Hưng Yên. Email: namnguyen123@gmail.com

Những trường hợp nào không được tham gia vào các tổ chức phụ trách bầu cử?

Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hà Nội:

Người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân không được làm thành viên Ban bầu cử hoặc Tổ bầu cử ở đơn vị bầu cử mà mình ứng cử. Nếu đã là thành viên của Ban bầu cử hoặc Tổ bầu cử ở đơn vị bầu cử mà mình ứng cử thì người ứng cử phải xin rút khỏi danh sách thành viên của tổ chức phụ trách bầu cử đó chậm nhất là vào ngày công bố danh sách chính thức những người ứng cử. Trường hợp người ứng cử không có đơn xin rút thì cơ quan đã quyết định thành lập Ban bầu cử, Tổ bầu cử đó ra quyết định xóa tên người ứng cử khỏi danh sách thành viên của tổ chức phụ trách bầu cử và bổ sung thành viên khác để thay thế.

- Nguyễn Hữu Tâm - Cẩm Phả - Quảng Ninh. Email: huutam65@gmail.com

Những trường hợp nào không được ghi tên vào danh sách cử tri?

Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hà Nội:

Những trường hợp không được ghi tên vào danh sách cử tri gồm: Người đang bị tước quyền bầu cử theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, người bị kết án tử hình đang trong thời gian chờ thi hành án, người đang chấp hành hình phạt tù mà không được hưởng án treo, người mất năng lực hành vi dân sự.

- Đoàn Liên Phương - Hai Bà Trưng - Hà Nội. Email: lienphuong34@gmail.com

Việc vận động bầu cử được thực hiện theo những nguyên tắc nào?

Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hà Nội:

Việc vận động bầu cử được tiến hành theo những nguyên tắc sau đây: 1. Việc vận động bầu cử được tiến hành dân chủ, công khai, bình đẳng, đúng pháp luật, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. 2. Người ứng cử đại biểu Quốc hội, ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân ở đơn vị bầu cử nào thì thực hiện vận động bầu cử tại đơn vị bầu cử đó. 3. Các tổ chức phụ trách bầu cử và thành viên của các tổ chức này không được vận động cho người ứng cử.

Cám ơn các vị khách mời và bạn đọc đã tham gia buổi giao lưu - tọa đàm trực tuyến: “Để bầu cử thực sự là ngày hội của toàn dân”

Báo Kinh tế & Đô thị online sẽ tiếp tục tổ chức các buổi giao lưu trực tuyến tại địa chỉ http://kinhtedothi.vn