Ngày 4/6, tại Trung tâm Báo chí TP Hồ Chí Minh, Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn đã phối hợp cùng Hội Lương thực, Thực phẩm TP Hồ Chí Minh (FFA) và Hội Quảng cáo TP Hồ Chí Minh (HAA) tổ chức hội thảo “Truyền thông ngành thực phẩm TP Hồ Chí Minh: Nhận diện khủng hoảng và giải pháp phát triển bền vững”.
.jpeg)
Toàn cảnh hội thảo “Truyền thông ngành thực phẩm: Nhận diện khủng hoảng và giải pháp phát triển bền vững cho TP Hồ Chí Minh”, ngày 4/6
Khi niềm tin bị xói mòn
Phát biểu tại hội thảo, Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TP Hồ Chí Minh Lý Kim Chi, đã thẳng thắn nhận định: “Trong bối cảnh mạng xã hội phát triển vượt bậc, truyền thông đã trở thành con dao hai lưỡi với ngành thực phẩm. Nhiều vụ việc quảng cáo sai sự thật, phát ngôn thiếu trách nhiệm từ KOL, KOC, cùng thông tin thất thiệt lan truyền chóng mặt, không chỉ ảnh hưởng đến danh tiếng doanh nghiệp mà còn gây hoang mang cho người tiêu dùng và làm tổn hại uy tín toàn ngành”.
Bà Lý Kim Chi dẫn chứng vụ tin đồn “trứng gà giả” vừa qua đã làm lao đao cả thị trường chăn nuôi. Hay như vụ nhiều người nổi tiếng quảng cáo kẹo Kera - “một viên kẹo rau bằng một đĩa rau”, không chỉ vi phạm pháp luật mà còn làm xói mòn lòng tin của người tiêu dùng vào hàng ngàn sản phẩm khác vốn hoàn toàn nghiêm túc.
Đồng quan điểm, Chủ tịch Hội Quảng cáo Việt Nam, Chủ tịch Hội Quảng cáo TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thanh Đảo cũng nhận định, khủng hoảng truyền thông ngành thực phẩm hiện nay không còn là hiện tượng đơn lẻ mà đã mang tính hệ thống. Từ những vụ quảng cáo sai sự thật, thông tin thiếu kiểm chứng bởi KOL, KOC, đến sự lan truyền tin giả trên mạng xã hội và một số cơ quan truyền thông thiếu trách nhiệm, tất cả đã tạo ra hiệu ứng domino, làm xói mòn niềm tin của người tiêu dùng, ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp và cả hình ảnh quốc gia trên trường quốc tế.
.jpeg)
Quảng cáo sai sự thật, phát ngôn thiếu trách nhiệm từ những người có khả năng ảnh hưởng đến quyết định của người khác (KOL/KOC), cùng thông tin thất thiệt lan truyền trên mạng xã hội đang là con dao hai lưỡi với ngành thực phẩm TP Hồ Chí Minh. Ảnh minh hoạ
Ông Nguyễn Thanh Đảo đã phân tích ba nhóm nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng nhức nhối này, gồm:
Thứ nhất, yếu kém trong kiểm soát nội dung truyền thông. Tình trạng KOL, KOC quảng bá sản phẩm không qua kiểm chứng, chạy theo lợi nhuận mà bỏ qua trách nhiệm, cùng với việc mạng xã hội thúc đẩy tin tức giật gân, sai lệch để câu tương tác, đã tạo ra một môi trường thông tin đầy rẫy nhiễu loạn.
Thứ hai, sự thiếu đồng bộ trong hệ thống pháp lý và giám sát. Pháp luật hiện hành chưa đủ mạnh, còn thiếu cơ chế phối hợp liên ngành hiệu quả, đồng thời chưa kịp cập nhật với tốc độ phát triển chóng mặt của truyền thông số. Điều này tạo ra những kẽ hở cho các hành vi sai phạm.
Thứ ba, tâm thế bị động từ phía doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp chưa chủ động xây dựng hệ thống truyền thông phòng ngừa rủi ro, thiếu minh bạch thông tin và chưa sẵn sàng ứng phó khi khủng hoảng xảy ra, dẫn đến những hậu quả khó lường.
Chung tay kiến tạo hệ sinh thái truyền thông minh bạch, trách nhiệm
Trước thực tế này, tại hội thảo, các nhà báo, cơ quan quản lý và chuyên gia đã cùng đưa ra những cam kết và giải pháp mạnh mẽ.
Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Trần Trọng Dũng, đã cảnh báo về hiện tượng “báo hóa mạng xã hội” hay còn gọi là “truyền thông bẩn” đang ngày càng phổ biến. Ông đề nghị các cơ quan báo chí chính thống cần tăng cường vai trò kiểm chứng thông tin, đồng hành cùng các cơ quan chức năng và doanh nghiệp để bảo vệ sự thật và quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.
Về phía cơ quan quản lý Nhà nước, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP Hồ Chí Minh Nguyễn Ngọc Hồi khẳng định, Sở luôn nỗ lực đồng hành cùng các cơ quan chức năng, các sở ngành, cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan báo chí nhằm xây dựng một hệ sinh thái truyền thông minh bạch, trách nhiệm, và nhân văn.
Giám đốc Sở ATTP TP Hồ Chí Minh Phạm Khánh Phong Lan kêu gọi sự hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, báo chí và doanh nghiệp để xây dựng ngành thực phẩm minh bạch, an toàn, bền vững
Là cơ quan quản lý về an toàn thực phẩm tại TP Hồ Chí Minh, Giám đốc Sở An toàn Thực phẩm (ATTP) TP Hồ Chí Minh Phạm Khánh Phong Lan khẳng định, vai trò then chốt của truyền thông trong công tác đảm bảo an toàn thực phẩm, đặc biệt tại một đô thị đặc thù như TP Hồ Chí Minh.
“Người dân vừa là đối tượng được tiếp cận thông tin đa chiều, nhưng cũng dễ bị tác động, dẫn dắt bởi các luồng tin thiếu kiểm chứng. Vì vậy, việc quản lý ngành an toàn thực phẩm không thể tách rời nhiệm vụ truyền thông. Một bài viết đúng, đủ, kịp thời có thể làm thay đổi hiệu quả quản lý, giúp cơ quan chức năng kiểm soát tình hình tốt hơn, và quan trọng hơn cả, người dân và doanh nghiệp chính là những đối tượng thụ hưởng lớn nhất” - bà Phạm Khánh Phong Lan nói và nhấn mạnh, làm truyền thông trong lĩnh vực này cần sự tỉnh táo và trách nhiệm.
“Cần có cái nhìn công bằng, khách quan đối với ngành thực phẩm hiện nay. Ngành đang từng bước cải thiện, tiến bộ qua từng năm, với nhiều doanh nghiệp chủ động nâng cao chất lượng, áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất an toàn. Việc đánh giá cần dựa trên số liệu, phân tích rủi ro cụ thể chứ không thể dùng cảm tính hay nhìn nhận phiến diện từ một vài sự cố cá biệt” - bà Phạm Khánh Phong Lan nói thêm.
Giám đốc Sở ATTP TP Hồ Chí Minh chia sẻ rằng, ngành thanh tra, kiểm tra an toàn thực phẩm hiện đang gặp không ít khó khăn trong thực tế. Do đó, Sở ATTP đang kiến nghị bổ sung, sửa đổi một số quy định trong Luật Thanh tra để có thể nâng cao hiệu quả kiểm soát, xử lý trong thời gian tới, vì nếu không có công cụ pháp lý đủ mạnh và cơ chế vận hành linh hoạt, thì dù có nỗ lực đến đâu, việc kiểm tra, giám sát cũng khó đạt được hiệu quả như mong đợi.
