Nhà chung cư mọc trong hẻm, chủ đầu tư thế chấp ngân hàng…
Theo báo cáo của UBND TP Hồ Chí Minh, trên địa bàn hiện nay có 935 nhà chung cư các loại, trong đó có 425 chung cư cũ cần cải tạo. TP Hồ Chí Minh là địa phương có quỹ nhà chung cư lớn nhất cả nước, việc quản lý, vận hành hết sức phức tạp… Theo đánh giá của HĐND thành phố, trong thời gian qua, công tác đầu tư xây dựng, quản lý, vận hành nhà chung cư trên địa bàn thành phố có rất nhiều vấn đề. Đại biểu Trương Lâm Danh chỉ ra một trong những bất cập lớn nhất trong đầu tư xây dựng các nhà chung cư đó là tình trạng thiếu đồng bộ, dẫn đến câu chuyện nhà chung cư “mọc” lên trong các con hẻm nhỏ hẹp, làm ùn tắc giao thông và nhiều vấn đề khác, gây bức xúc trong cộng đồng cư dân.
 |
| Hàng loạt chung cư được cấp phép xây dựng tại quận 10 đã vượt quá quy mô tăng dân số theo quy hoạch đến năm 2020 của quận này. |
Đại biểu Trương Lâm Danh cũng chỉ ra nguyên nhân: “Khi cấp phép cho xây dựng chung cư, phải có sự đồng thuận của các cơ quan thì dự án mới được cấp phép. Việc cấp phép của các cơ quan chức năng dựa trên phương án quy hoạch dự phòng, khi chưa thực hiện quy hoạch mở đường, khi quy hoạch không thực hiện được thì mới có câu chuyện chung cư nằm trong hẻm, gây ùn tắc giao thông”. Đại biểu Phạm Hiếu Nghĩa bày tỏ sự băn khoăn, đó là việc cấp phép xây dựng các chung cư theo khẳng định của các cơ quan chức năng là đúng quy định nhưng tại sao đúng quy định mà lại có tình trạng chung cư ở trong hẻm, chung cư gây ùn tắc giao thông… Đại biểu Phạm Hiếu Nghĩa cũng không quên nhấn mạnh cho các cơ quan chức năng phải nhớ: “Việc chống ùn tắc giao thông hiện nay trên địa bàn thành phố hiện nay đang là cấp bách”. Cũng liên quan đến vấn đề quản lý đầu tư xây dựng chung cư, các đại biểu khác cũng chỉ ra một số bất cập, khi công bố thì dự án chung cư có cây xanh và có các tiện ích khác nhưng khi hoàn thành thì chẳng thấy đâu.
Một vấn đề nổi cộm khác đó là công tác cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho người dân hiện nay rất chậm. Nguyên nhân chủ yếu là do chủ đầu tư mang cả dự án thế chấp cho ngân hàng, đồng thời bán căn hộ cho người dân, dẫn đến việc tranh chấp, không thể cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho người dân.
Về vấn đề quản lý, nhiều nơi mặc dù nhà chung cư đã đưa vào sử dụng từ lâu, nhưng chưa có ban quản lý; có nơi chủ đầu tư cố tình trì hoãn việc tổ chức đại hội nhà chung cư để thành lập ban quản lý nhà, nhập nhèm trong quản lý quỹ vận hành, phí bảo trì… Về cải tạo chung cư cũ, mặc dù trên địa bàn thành phố có hơn 400 chung cư cũng nhưng việc cải tạo rất ì ạch, với tiến độ như hiện nay thì không biết đến bao giờ mới có thể hoàn thành.
Một vấn đề khác cũng được cử tri, đại biểu HĐND quan tâm đó là tình trạng lãng phí trong quản lý sử dụng. Chung cư Bình Minh trên địa bàn quận Thủ Đức có quy mô 300 căn hộ, đã hoàn thành nhiều năm, đến nay gần như bỏ trống không có người ở…
HĐND cũng bày tỏ lo ngại về tình trạng một số chủ đầu tư chung cư có vi phạm về xây dựng, thậm chí là vi phạm rất rõ nhưng không hiểu vì sao các vi phạm không được xử lý kịp thời, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, phải chăng là có tiêu cực trong đội ngũ cán bộ thanh tra xây dựng… ?
Chưa thấy trách nhiệm của ai
Giải trình với HĐND về vấn đề một số chủ đầu tư có vi phạm trong việc xây dựng nhà chung cư, ông Trần Trọng Tuấn – Giám đốc Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh hứa sẽ : “Làm rõ các cá nhân công chức, thanh tra xây dựng để kiểm điểm xử lý nghiêm”. Về vấn đề nhà chung cư bị thế chấp, theo ông Trần Trọng Tuấn, theo quy định các chủ đầu tư phải đăng ký với sở, sở sẽ kiểm tra khi có đủ điều kiện như dự án không có thế chấp, hoặc có thế chấp nhưng ngân hàng cho bán thì Sở Xây dựng mới cho chủ đầu tư bán nhà hình thành trong tương lai. Tuy nhiên, vẫn có những rủi ro, bản thân người mua nhà cũng phải tự kiểm tra.
Giải trình về vấn đề tại sao khi công bố dự án là có công viên cây xanh, các tiện ích nhưng khi đưa vào sử dụng thì biến mất, ông Nguyễn Thanh Nhã – Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc thừa nhận: “ Một số chung cư thiếu mảng xanh nhưng không nhiều. Do công tác đền bù gặp khó khăn, chủ đầu tư xin điều chỉnh, bỏ ra ngoài ranh dự án… Ông Nguyễn Thanh Nhã hứa: “Sẽ tái phân bố khi điều chỉnh quy hoạch phân khu, đảm bảo chỉ tiêu cây xanh”.
Về vấn đề chung cư, các công trình tập trung đông người là một phần của nguyên nhân gây ùn tắc giao thông, đại diện sở Giao thông Vận tải TP Hồ Chí Minh cho biết: “Sở đang xây dựng quy trình đánh giá tác động của nhà chung cư lên hạ tầng, đã hoàn thành trong tháng 9.2017 và đã đưa ra lấy ý kiến của các cơ quan chức năng, viện, trường… Sau khi nhận được góp ý sẽ hoàn thiện và trình UBND thành phố ký ban hành”.
Sẽ có đột phá
Phát biểu tiếp thu và giải trình các ý kiến của HĐND, ông Trần Vĩnh Tuyến – Phó Chủ tịch UBND thành phố cho biết, vấn đề quản lý, sử dụng vận hành nhà chung cư là hết sức phức tạp, nhiều mối quan hệ đan xen… Thông tư 02 năm 2016 về quản lý, vận hành nhà chung cư không theo kịp với các phát sinh thực tế. Thành phố sẽ tập hợp các vấn đề phát sinh để kiến nghị sửa đổi. Về vấn đề cải tạo nhà chung cư cũ, ông Trần Vĩnh Tuyến cho rằng đây là vấn đề rất khó, không thể một lúc dung hòa quyền lợi người dân, quyền lợi nhà đầu tư và các chỉ tiêu quy hoạch…với cách làm hiện nay sẽ không bao giờ làm được. Tuy nhiên, ông Trần Vĩnh Tuyến cũng tiết lộ đã có giải pháp đột phá để cải tạo các chung cư cũ. Theo đề xuất của UBND quận 3, thành phố sẽ chọn một điểm để xây dựng một chung cư mới, với chung cư mới này sẽ giải quyết được 9 chung cư cũ, nhỏ trên địa bàn quận 3.
Kết thúc phiên giải trình, Thường trực HĐND TP Hồ Chí Minh đã thống nhất giao thành phố giải quyết nhanh một số vấn đề bức xúc. Trong đó, tập trung vào việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà cho người dân; trong năm 2018 sẽ phải thành lập ban quản lý nhà chung cư ở các chung cư đủ điều kiện; Minh bạch thông tin về các chủ đầu tư…
