Mua nhà không phải do nhu cầu thực
Trong một bản báo cáo gần đây nhất về những diễn biến của thị trường bất động sản (BĐS) thời gian qua, Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, thị trường BĐS đang có sự "lệch pha" rất lớn giữa cung và cầu.
Dư thừa căn hộ cao cấp, thiếu hụt căn hộ bình dân đó là bức tranh không mấy sang sủa đối với thị trường căn hộ thời điểm hiện tại (Hình minh hoạ). |
Cụ thể, phân khúc bất động sản cao cấp đang có sự tăng trưởng rất lớn, với rất nhiều các dự án hạng sang, các dự án BĐS du lịch nghỉ dưỡng được tung ra thị trường. Dấu hiệu về tình trạng cung vượt cầu đã trở nên rõ rệt hơn bao giờ hết. Trong khi đó, phân khúc BĐS nhà ở thương mại có giá bán trên dưới 1 tỷ đồng đang thiếu hụt trầm trọng.
“Tại TP Hồ Chí Minh, ngoài khu trung tâm thành phố và khu đô thị Nam Sài Gòn, đang hình thành thêm một khu vực mới, tập trung phát triển các dự án bất động sản cao cấp ở khu phía Đông thành phố. Cụ thể là từ bờ Tây sông Sài Gòn thuộc quận Bình Thạnh, quận 1, quận 4, sang quận 2 và một phần quận 9, quận Thủ Đức và một số dự án cao cấp tại các quận 6, Tân Phú, Tân Bình, Phú Nhuận”, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho biết.
Theo báo cáo của Jones Lang LaSalle (JLL) Việt Nam, trong các năm 2011-2014 phân khúc căn hộ cao cấp và hạng sang chỉ chiếm 10% rổ hàng hóa trên thị trường nhưng đến năm 2015, tỷ lệ này đã vọt lên 27% và nửa đầu năm 2016 đã chạm ngưỡng 44%. Dự báo, trong vòng 3 năm tới, lượng nhà chung cư trên thị trường có thể sẽ tăng lên 74%. Rổ hàng hóa thuộc phân khúc cao cấp và hạng sang có giá bán trên 2.000 USD/m2 sẽ tăng gấp đôi so với hiện nay.
Việc các doanh nghiệp quá mải mê với phân khúc căn hộ cao cấp, theo nhiều chuyên gia, là một thực trạng "rất đáng lo ngại" đối với thị trường BĐS, nhất là trong bối cảnh người mua đa phần là giới đầu cơ, thanh khoản cao không xuất phát từ nhu cầu thực.
Cần cảnh báo nguy cơ bong bóng
Hầu hết các chuyên gia đều có chung nhận định, nguy cơ xảy ra bong bóng BĐS mặc dù rất thấp, nhưng việc cảnh báo là cần thiết, tránh tình trạng "mất bò mới lo làm chuồng" như đã từng xảy ra trước đây.
Sự gia tăng số lượng nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp cũng là yếu tố đang đe dọa nghiêm trọng đến sự bền vững của thị trường (Hình minh hoạ). |
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng, bên cạnh sự lệch pha cung - cầu thì việc gia tăng số lượng nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp là những yếu tố đang đe dọa nghiêm trọng đến sự bền vững của thị trường.
Theo đó, thời gian qua, thị trường đã có sự gia tăng rất lớn các nhà đầu tư thứ cấp. Phần lớn họ mua để bán lại kiếm lời, nhất là tại phân khúc bất động sản cao cấp, và phân khúc trung bình khá (chiếm khoảng trên dưới 50% tùy theo dự án).
Thậm chí, ngay cả đối với đối tượng là người nước ngoài đã mua nhà tại TP Hồ Chí Minh, qua khảo sát của CBRE, thì chủ yếu nhằm để đầu tư, kinh doanh (38% mua để cho thuê; 21% mua để bán lại; chỉ có 29% mua để ở).
"Nếu so sánh với thời điểm bong bóng bất động sản 2007, khi mà tỷ lệ nhà đầu tư thứ cấp chiếm đến khoảng 70 - 80% giao dịch trên thị trường, thì tỷ lệ trên dưới 50% như hiện nay cũng rất đáng quan ngại..." ông Châu nhận định.
Tuy nhiên, theo ông Châu, cần có ít nhất 5 yếu tố để thị trường BĐS rơi vào tình trạng bong bóng, bao gồm: nền kinh tế phát triển nóng, chính sách tín dụng bị buông lỏng, điều kiện cho vay dễ dãi, lệch pha cung - cầu, xuất hiện ồ ạt các nhà đầu tư thứ cấp và số lượng giới đầu cơ lướt sóng tăng vọt. Vì vậy, nếu kịp thời sử dụng hiệu quả các công cụ về thuế, về tín dụng, về quy hoạch... để điều tiết ngay khi thị trường xuất hiện dấu hiệu bong bóng thì tình trạng trên sẽ rất khó xảy ra.