Đơn phương thanh lý hợp đồng, nhưng không bồi thường!
Vào năm 1992, ông Trần Hữu Sỹ (SN 1941, ngụ ấp 2, xã Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai), ký hợp đồng với Trung tâm Du lịch thuộc Lâm trường Mã Đà thuê hồ vườn ươm 27ha để thả cá, thời hạn hợp đồng 20 năm, tiền thuê 5 triệu đồng/năm. Hợp đồng quy định không bên nào được đơn phương tự ý hủy bỏ hợp đồng, nếu bên nào vi phạm thì phải chịu trách nhiệm trước trọng tài kinh tế. Trong qúa trình thực hiện hợp đồng nếu có thay đổi về quy hoạch, chủ trương thì hai bên cùng bàn bạc giải quyết. Ký hợp đồng xong, ông Sỹ thuê người cải tạo hồ thành hồ nuôi trồng thủy sản, và trả tiền thuê hàng năm đầy đủ.
Hợp đồng nhận khoán hồ vườn ươm giữa Lâm trường Mã Đà với ông Trần Hữu Sỹ vào năm 1995.
Đến ngày 11/5/1995, Trung tâm Du lịch giải thể. Lâm trường Mã Đà (nay là Khu bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai) đơn vị trực tiếp quản lý hồ nên đã tiếp tục ký hợp đồng với ông Sỹ (nội dung như hợp đồng năm 1992). Từ năm 1995 - 1997, ông Sỹ tiếp tục đầu tư xây dựng ngăn bờ đập, nạo vét lòng hồ, dọn chà, xây dựng lán trại, đầu tư đường dẫn nước, thả 3 triệu con cá chép bột, cá rô phi, cá trắm, cá mè để đảm bảo cho việc nuôi và đánh bắt cá....
Trong khi ông Sỹ đã đầu tư khá nhiều tiền vào hồ vườn ươm, bất ngờ vào năm 1998, Lâm trường yêu cầu ông Sỹ phải thu hoạch cá, nhưng không cho tát nước và không cho ông Sỹ tiếp tục thả cá nhằm thanh lý hợp đồng. Tháng 6/2000, Lâm trường đơn phương thanh lý hợp đồng với ông Sỹ để cho đơn vị khác tiếp tục thuê với giá 75 triệu đồng/năm. Sau đó, Lâm trường không cho khai thác cá, không hoàn trả chi phí gia đình ông Sỹ đã đầu tư và giao hồ cho đơn vị thuê sau khai thác, sử dụng.
Do bản thân không có lỗi, nhưng bị Lâm trường đơn phương thanh lý hợp đồng trái pháp luật, gây thiệt hại nghiêm trọng đến kinh tế. Căn cứ vào hợp đồng, vợ chồng ông Sỹ đã khởi kiện Lâm trường ra TAND huyện Vĩnh Cửu (Đồng Nai) với yêu cầu bị đơn phải bồi thường cho ông số tiền hơn 1,273 tỷ đồng chưa tính lãi suất.
Tháng 8/2003, tại phiên sơ thẩm lần 1 vụ án “Tranh chấp hợp đồng nhận thuê khoán hồ vườn ươm”, TAND huyện Vĩnh Cửu tuyên buộc Lâm trường bồi thường cho ông Sỹ 906 triệu đồng. Đến giữa năm 2004, tòa phúc thẩm tỉnh Đồng Nai tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để xét xử lại vì lúc này tư cách tham gia tố tụng của bị đơn đã thay đổi (Lâm trường Mã Đà chuyển thành Khu bảo tồn thiên nhiên – Văn hóa Đồng Nai). Năm 2006, TAND huyện Vĩnh Cửu xử lại phiên sơ thẩm lần 2, chỉ tuyên buộc bị đơn bồi thường ông Sỹ 630 triệu đồng. Ông Sỹ kháng cáo và một năm sau TAND tỉnh Đồng Nai xử phúc thẩm đã bác đơn kháng cáo của nguyên đơn, tuyên y án sơ thẩm lần 2.
Ngâm án đến… 9 năm!
Cuối năm 2010, TAND Tối cao ra quyết định Giám đốc thẩm hủy cả hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm ở Đồng Nai. Giao cho TAND huyện Vĩnh Cửu xử lại. Theo TAND Tối cao, việc ông Sỹ bỏ hàng tỷ đồng để đầu tư cải tạo 27ha lòng hồ, nuôi cá là có thật.
Thế nhưng phải mất 9 năm, sau nhiều lần trì hoãn, vào ngày 3/10/2019 TAND huyện Vĩnh Cửu mới đưa vụ án ra xử lại (sơ thẩm lần 3) và HĐXX tuyên bằng bản án số 05/2019/DS-ST buộc Khu bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai bồi thường cho ông Sỹ 1,231 tỷ đồng.
Cụ Trần Hữu Sỹ quỳ gối “dâng” đơn khiếu nại ngay tại TAND tỉnh Đồng Nai. Ảnh: CTV.
Trước bản án sơ thẩm không tuyên phần tiền lãi (5%/tháng) của số tiền chấp nhận 1,231 tỷ đồng từ năm 2000 đến 2019 (19 năm) nên ông Sỹ kháng cáo với yêu cầu tòa án phúc thẩm khi xét xử cần tuyên buộc Khu bảo tôn thiên nhiên – Văn hóa Đồng Nai ngoài việc phải trả cho ông Sỹ số tiền 1,231 tỷ đồng, còn buộc phải trả khoản tiền thả 3 triệu con cá chép bột, 650kg cá giống các loại vào thời điểm năm 2000 chưa được thu hoạch là 34 tỷ đồng. Khoản tiền lãi tiền đầu tư cơ sở hạ tầng và tiền cá trị giá là 65 tỷ đồng.
“Tôi yêu cầu tòa án tuyên buộc Khu bảo tồn thiên nhiên – Văn hóa Đồng Nai phải trả cho tôi tổng các khoản tiền hơn 100,231 tỷ đồng, theo đúng quy định pháp luật và theo đúng nhận định về đường lối giải quyết vụ án tại quyết định Giám đốc thẩm của TAND Tối cao số 828/2010/DS-GĐT ngày 17/12/2010”, ông Sỹ trình bày.
Đến năm 2020, TAND tỉnh Đồng Nai đưa vụ kiện ra xét xử phúc thẩm. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì các phiên tòa phúc thẩm liên tục bị hoãn đến… 5 lần! Cụ thể, ngày 16/6 theo lịch phải xử nhưng bị hoãn đến ngày 10/7. Tiếp đó, lại hoãn đến ngày 3/8, rồi 20/8. Và mới đây nhất vào ngày 8/9, khi ông Sỹ đến tòa theo giấy triệu tập, nhưng phiên tòa tiếp tục bị hoãn với lý do đại diện bị đơn bị… rối loạn tiêu hóa và đại diện Viện KSND mắc bận ngồi ở 1 vụ án khác, phiên xử sẽ được mở lại vào lúc 8 giờ sáng ngày 25/9! Quá bức xúc trước vụ kiện bị kéo dài, ông Sỹ đã quỳ gối ngay trong phòng xử án để “dâng” đơn khiếu nại.
Phiên tòa sơ thẩm vi phạm tố tụng nghiêm trọng Tại bản án sơ thẩm số 05/2019/DS-ST ngày 3/10/2019 của TAND huyện Vĩnh Cửu. Đại diện Viện KSND huyện nêu quan điểm: Việc tuân theo pháp luật của thẩm phán kể từ khi thụ lý vụ án đến khi có quyết định đưa vụ án ra xét xử kéo dài thời hạn giải quyết vụ án; Tòa án xác định bà Trần Thị Điểm (vợ ông Sỹ) là nguyên đơn là không đúng, vì theo hồ sơ thể hiện tại thời điểm ký hợp đồng có những người cùng tham gia góp vốn cải tạo hồ với ông Sỹ (ông Cao Kỳ Dương, ông Trương Ngọc Vân, ông Hoàng Xuân Hải), nhưng tòa không đưa những người này vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án là vi phạm nghiêm trọng tố tụng; Quá trình đưa vụ án ra xét xử, Viện KSND có văn bản yêu cầu TAND huyện Vĩnh Cửu thu thập tài liệu, chứng cứ chứng minh việc mua bán cá của ông Sỹ (số lượng, chủng loại cá, giá cá tại thời điểm mua, số tiền ông Sỹ mua thức ăn nuôi cá...), tuy nhiên, cho tới khi nghị án, HĐXX vẫn chưa khắc phục được các chứng cứ nêu trên. Do quá trình giải quyết tòa án sơ thẩm vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng nên đại diện Viện KSND không phát biểu về đường lối giải quyết vụ án tại phiên tòa. |