Nguy cơ tiềm ẩn từ bánh Trung thu giá "siêu rẻ"
Theo ghi nhận, các thương hiệu lớn như Kinh Đô, Bibica, Đồng Khánh, Hữu Nghị… tiếp tục chiếm ưu thế nhờ uy tín lâu năm. Giá bán dao động từ 45.000-120.000 đồng/chiếc, các loại bánh cao cấp có giá từ 250.000-500.000 đồng/hộp, thậm chí có sản phẩm quà biếu trên 5 triệu đồng.
Trên "chợ mạng", thị trường bánh trung thu có phần sôi động hơn. Nhiều người bán bánh nhà làm đăng bài rao bán sỉ, lẻ với giá khá đa dạng, từ vài nghìn đến cả vài trăm nghìn đồng/cái với cam kết nguyên liệu đảm bảo, bánh ngon...
Hiện nay, các loại nguyên liệu làm nhân bánh có thể dễ dàng mua được tại các chợ, cửa hàng online. Dù bánh handmade được nhiều người ưa chuộng với tiêu chí "ngon, bổ, rẻ", nhưng việc tự làm bánh tại nhà cũng tiềm ẩn rủi ro lớn. Nguyên liệu làm nhân bánh được bán tràn lan trên mạng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ và hạn sử dụng, thường chỉ được đựng trong túi nilon không nhãn mác với giá rất rẻ.
Ngoài bánh handmade, thị trường còn xuất hiện nhiều loại bánh nhập khẩu và bánh giá siêu rẻ giá 2.000 đến 5.000 đồng/chiếc. Bên cạnh những thương hiệu uy tín, vẫn tồn tại số lượng lớn bánh không rõ nguồn gốc, không nhãn mác hoặc gắn thương hiệu giả mạo. Việc tiêu thụ những sản phẩm này tiềm ẩn nguy cơ lớn cho sức khỏe.
Liên quan đến loại bánh Trung thu giá siêu rẻ, Tiến sĩ Từ Ngữ, Tổng Thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam chia sẻ: "Để sản xuất ra một chiếc bánh nướng, bánh dẻo... phải trải qua rất nhiều quy trình, trong đó có quy trình về vệ sinh. Giá mà rẻ thì quy trình này phải thay đổi, cắt bớt quy trình, có thể quy trình vệ sinh không được kiểm tra".
Với giá 2.000 đến 5.000 đồng/chiếc bánh Trung thu, Tiến sĩ Từ Ngữ cho rằng, nó rẻ đến mức độ bất ngờ thì nguy cơ về vệ sinh an toàn thực phẩm là rất lớn. Ông cho biết, trong dinh dưỡng có một thuật ngữ gọi là thực phẩm rác. Có thể hiểu là thực phẩm lưu cữu lâu ngày, để trong tủ lạnh âm 50 độ, âm 30 độ, hết hạn sử dụng đem ra sử dụng, có giá thành khá rẻ.
Các loại bánh Trung thu không đảm bảo, ăn vào không gây ngộ độc cấp, nhưng ảnh hưởng lâu dài đến các cơ quan nội tạng như gan, thận, đường tiêu hóa nói chung. Nguy hiểm nhất là người ăn không nhận biết được hậu quả của nó, ăn vẫn thấy ngon.
.jpg)
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Bánh trung thu phải đảm bảo tiêu chuẩn gì?
Theo Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng, bánh nướng phải đáp ứng các tiêu chuẩn quốc gia TCVN 12940:2020. Tiêu chuẩn quốc gia này do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố đưa ra các yêu cầu kỹ thuật về bánh nướng. Trong đó thành phần nguyên liệu làm bánh nướng bao gồm: Bột mì nên đáp ứng quy định trong TCVN 4359. Bột ngũ cốc khác đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và an toàn để dùng làm thực phẩm. Đường đáp ứng quy định trong TCVN 6958 hoặc TCVN 7968. Dầu ăn đáp ứng quy định trong TCVN 7597, TCVN 12107, TCVN 6312 hoặc TCVN 13020.
Các nguyên liệu khác có thể bao gồm nguyên liệu có nguồn gốc từ động vật (mỡ lợn, các sản phẩm thịt, sản phẩm thủy sản, sản phẩm trứng, sữa và sản phẩm sữa...), nguyên liệu có nguồn gốc từ thực vật (hạt đậu, hạt sen, hạt dưa, khoai môn, bột trà xanh, các loại mứt...) và nguyên liệu khác (muối, rượu trắng, rượu mùi...): đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và an toàn để dùng làm thực phẩm.
Yêu cầu về cảm quan, bánh nướng được sử dụng trong dịp tết Trung thu phải đảm bảo các yêu cầu về cảm quan như vỏ bánh không bị cháy, nhân cứng hoặc nhân nhuyễn, phải có màu sắc đặc trưng, không mùi lạ hay tạp chất.
Đối với bánh dẻo phải đáp ứng theo TCVN 12941:2020. Theo đó, bánh có lớp vỏ được làm từ bột gạo nếp đã làm chín, có thể bổ sung bột ngũ cốc khác, có bổ sung đường, không có nhân hoặc có nhân là các sản phẩm thực vật, sản phẩm động vật và/hoặc nguyên liệu khác, có thể bổ sung hương liệu và phụ gia thực phẩm, được định hình với các hình dạng khác nhau và không qua nướng chín.
Bột gạo nếp và bột ngũ cốc khác phải đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và an toàn để dùng làm thực phẩm. Đường phải đáp ứng quy định trong TCVN 6958 hoặc TCVN 7968. Dầu ăn phải đáp ứng quy định trong TCVN 7597, TCVN 12107, TCVN 6312 hoặc TCVN 13020.
Các nguyên liệu khác có thể bao gồm nguyên liệu có nguồn gốc từ động vật (mỡ lợn, các sản phẩm thịt, sản phẩm thủy sản, sản phẩm trứng, sữa và sản phẩm sữa v.v...), nguyên liệu có nguồn gốc từ thực vật (hạt đậu, hạt sen, hạt dưa, khoai môn, bột trà xanh, các loại mứt v.v...) và nguyên liệu khác (muối, rượu trắng, rượu mùi v.v...): đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và an toàn để dùng làm thực phẩm. Vỏ bánh mềm, dẻo; nhân bánh (nếu có) là nhân cứng hoặc nhân nhuyễn. Sản phẩm không có mùi lạ và không có tạp chất nhìn thấy bằng mắt thường.
Theo các chuyên gia, độc hại của bánh Trung thu trôi nổi là sử dụng hóa chất không được phép. Mức độ độc hại của hóa chất tạo màu, tạo mùi công nghiệp là rất lớn. Khi bị nhiễm vào cơ thể nó có thể gây tổn hại đến tất cả các cơ quan thần kinh, nội tạng và bề mặt da khi tiếp xúc trực tiếp… Không chỉ có vậy, việc ăn bánh trung thu có tồn dư hóa chất công nghiệp, nhân bánh không đảm bảo còn có thể gây ngộ độc cấp tính như đau bụng, buồn nôn.
Để bảo đảm sức khỏe, dù mua ở đâu, theo hình thức nào, khách hàng cũng cần chú ý tới sản phẩm phải có nguồn gốc rõ ràng, có tên của nhà sản xuất, địa chỉ nơi sản xuất, có hướng dẫn sử dụng, bảo quản...
.jpg)
Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: Internet)
Cách nhận diện bánh Trung Thu an toàn
Để tránh mua phải bánh trôi nổi, người tiêu dùng nên lưu ý:
Bao bì rõ ràng: Có đầy đủ thông tin về tên sản phẩm, thành phần, ngày sản xuất và hạn sử dụng.
Nhãn mác thương hiệu: Chỉ nên chọn sản phẩm của những thương hiệu uy tín.
Màu sắc và hương vị tự nhiên: Bánh an toàn thường có màu vàng nâu hoặc trắng ngà tự nhiên, không quá rực rỡ.
Địa chỉ mua hàng đáng tin cậy: Chỉ nên mua tại hệ thống cửa hàng chính hãng hoặc website chính thức.
Chọn bánh ngon thế nào?
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, về cảm quan, bánh trung thu ngon, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm thường có mặt bánh vàng đều, da bánh mỏng, nhân khi cắt ra không bị vụn. Nên mua bánh trung thu ở các cơ sở có tên tuổi đã có sự giám sát, kiểm tra của cơ quan y tế và phải xem xét kỹ nhãn mác của bánh phải ghi đầy đủ ngày sản xuất, thời hạn sử dụng.
Theo TS Trần Đáng, nguyên Cục trưởng Cục An toàn Thực phẩm, Bộ Y tế, người tiêu dùng phải thông thái để lựa chọn đúng bánh trung thu chất lượng tốt bằng cảm quan. Bánh mới làm có bề mặt mịn, trơn, không có nấm mốc xung quanh với bánh dẻo. Nếu bánh dẻo mà bị mốc thì màu bột sẽ biến đổi. Với bánh nướng, bề mặt bánh phải có màu vàng óng, trơn láng chứ không bở bục. Có thể cắt bánh ra để biết mùi vị, nhân có bị nấm mốc hay không.
Ông Trần Việt Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội cho biết, khi mua qua mạng, thông tin quan trọng nhất trên bánh Trung thu là nơi sản xuất phải rõ ràng. Trọng lượng, thành phần bánh phải được ghi rõ ràng trên nhãn mác. Bánh trung thu mua về phải được bảo quản nơi sạch sẽ
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết, bánh Trung thu hoàn toàn có thể bảo quản trong tủ lạnh, song không nên để bánh trong tủ lạnh quá lâu. Mặc dù được bảo quản trong tủ lạnh, bánh chưa bị nấm mốc, song dinh dưỡng trong bánh sẽ bị giảm đi rất nhiều, không còn thơm ngon như bánh mới làm. Nếu bảo quản bánh Trung thu trên ngăn đông thì trước khi cho vào tủ lạnh, nên bọc một lớp giấy bạc bên ngoài. Việc làm này sẽ giúp cho bánh giữ được hương vị và chất lượng tốt nhất. Khi ăn, bạn chỉ cần cho bánh xuống ngăn mát rã đông, sau đó cho bánh vào lò nướng và nướng lại là được.
